ศิลปะการฉลุลาย ถือเป็นศิลปะแขนงหนึ่งซึ่งสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างกว้างขวาง ส่วนขบวนการออกแบบเพื่อสร้างลวดลายนั้น จะขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของการนำไปใช้งานและอาจขึ้นอยู่กับความถนัด ทักษะต่างๆ ของช่างผู้ออกแบบเป็นสำคัญ

ซึ่ง Realy Trend ของเราขอแสดลความคารวะต่อ งานฉลุลาย เพราะถือเป็นภูมิปัญญาพื้นบ้านที่ทรงคุณค่ายิ่ง สามารถพบเห็นได้ในทุกภาคของประเทศไทย อาจมีความแตกต่างกันตรงลักษณะ รูปแบบ ลวดลาย เทคนิค กรรมวิธีการทำและการนำมาใช้ประโยชน์ในแต่ละท้องถิ่น โดยต้องเริ่มจากแนวคิดในการออกแบบเป็นหลัก

องค์ประกอบในการออกแบบ

- กำหนดแนวคิดทางด้านลวดลาย ซึ่งถือเป็นหลักในงานศิลปะการออกแบบสิ่งต่างๆ เพื่อที่จะนำไปใช้กำหนดิธีการทำงาน ให้เหมาะสมกับวัสดุที่แตกต่างกันไป ลายเส้น ถือเป็นหัวใจและเป็นพื้นฐานในการสร้างสรรค์งานศิลปะ โดยเฉพาะการสร้างลายฉลุ ซึ่งลายเส้นจะเป็นตัวกำหนดขอบเขต ลวดลาย และการเชื่อมต่อของเส้นสายต่างๆ เข้าด้วยกันเพื่อให้เกิดความสวยงาม Realy Trend ของเรา จะให้ความสำคัญกับแนวคิดในการออกแบบเป็นสำคัญ

- การร่างแบบออกแบบ ซึ่งในขั้นตอนนี้อาจจะเริ่มด้วยการสเก็ตด้วยดินสอเพื่อวางโครงร่าง ซึ่งในปัจุบันก็อาจใช้คอมพิวเตอร์และซอพแวร์ทางด้านการออกแบบมาป็นเครื่องมือ เพื่อวางองค์ประกอบหลักของชิ้นงานโดยรวมให้ได้ตามแนวคิดที่วางไว้แล้ว 

ขั้นตอนของการฉลุลาย

เมื่อได้ลวดลายจากขบวนการออกแบบมาแล้ว ก็จะมาถึงขั้นตอนการการฉลุลาย โดยการวางแบบหรือลอกแบบลงสู่วัสดุที่ต้องการฉลุลาย ซึ่งจะมีเทคนิคและวิธีการที่หลากลาย โดยจะขึ้นอยู่กับทักษะ ความถนัด วัสดุที่นำมาฉลุลาย และประสบการณ์ของช่างผู้รังสรรค์ผลงาน

ซึ่งการฉลุลายอาจมีเครื่องมือในการทำงานที่แตกต่างกันไป เช่นการฉลุลายด้วยมีดปลายแหลม สิวขนาดต่างๆ เลื่อยฉลุ ไปจนถึงเครื่องมือสมัยใหม่จำพวก เครื่องCNC หรือ Laser Cuting ซึ่งล้วนต้องใช้ทักษะขั้นสูงในการทำงานทั้งสิ้น

การลายฉลุ มีลักษณะพิเศษ คือ ลายแต่ละลายจะแยกออกเป็นส่วน ๆ ส่วนที่เป็นตัวลายจะถูก ฉลุเป็นช่องๆ และงานฉลุลายยังสามารถผสมผสานกับงานช่างสกุลอื่นๆ ได้อีกเช่น

- การฉลุลายแล้วนำมาปิดทอง ส่วนที่เป็นตัวลายฉลุ จะใช้ในการปิดทองคำเปลวมักใช้งานประดับตกแต่ง ให้เกิดความวิจิตรสวยงามขึ้นอีก
- การฉลุลายซ้อนชั้น เป็นการนำชั้นลายที่ฉลุออกมา มาวางซ้อนกันเป็นชั้น ๆ เพื่อเพิ่มมิติ ให้กับลวดลายฉลุมักจะพบได้ในส่วนต่าง ๆ ของอาคาร เช่น ราวระเบียง ชายคา หูช้าง ของใช้ ของตกแต่งบ้าน ฯลฯ

วัสดุที่ใช้ในการฉลุลาย

การฉลุลาย สามารถเลือกใช้วัสดุได้หลากลายอย่างมาก ซึ่งอาจเป็นวัสดุธรรมชาติใกล้ตัว เช่น ใบไม้ แผ่นไม้ ไม้ไผ่ ไม้อัด หนังสัตว์ รวมไปถึงพืชผักผลไม้ต่างๆ ไปจนถึงวัสดุสังเคราะห์เช่นพวก พลาสวูด พลาสติก อะคริลิค อลูมิเนียม เหล็ก สแตนเลสเป็นต้น

ประโยชน์และการนำไปใช้งาน

ศิลปะของงานฉลุลาย สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างกว้างขวาง เช่น งานสถาปัตยกรรม ทั้งภายในและภายนอก งานตกแต่งภายใน งานออกแบบผลิตภัณฑ์ งานเฟอร์นิเจอร์เครื่องใช้และของตกแต่งต่างๆ ขึ้นอยู่กับผู้ออกแบบและวัตถุประสงค์ในการใช้งานเป็นหลัก